Retka stolica (proliv) i hemoroidi: Kako su povezani i kako ublažiti simptome

Retka stolica, poznata kao proliv, predstavlja stanje koje može značajno uticati na zdravlje analnog područja, uključujući razvoj ili pogoršanje hemoroida. Iako se hemoroidi često povezuju sa zatvorom i naprezanjem, proliv je jednako značajan uzročnik iritacije i pogoršanja ovog stanja. Proliv, karakterisan čestim i vodenastim stolicama, izaziva povećan pritisak i učestalu iritaciju analnog područja, što može doprineti oticanju i upali hemoroidalnih vena. Kod osoba koje već pate od hemoroida, proliv može pogoršati simptome, dok kod onih koji su skloni hemoroidima može ubrzati njihov razvoj.

Kako proliv utiče na hemoroide?

Kada osoba pati od proliva, dolazi do čestog pražnjenja creva, što izaziva ponovljeni pritisak na analno područje. Iako retka stolica ne zahteva intenzivno naprezanje kao kod zatvora, njena kiselost i učestalost deluju iritantno na hemoroide. Svaki put kada se creva prazne, koža i sluzokoža oko analnog otvora dolaze u kontakt sa agresivnim enzimima iz stolice, što dovodi do iritacije i upale. Kod ljudi sa spoljnim hemoroidima, ovo može izazvati oticanje, bol, svrab i čak krvarenje.

Pored toga, proliv često izaziva dehidraciju, koja negativno utiče na elastičnost i regenerativne sposobnosti tkiva u analnom području. Nedostatak tečnosti u organizmu može dodatno oslabiti krvne sudove i povećati sklonost pucanju vena, što je ključni faktor u razvoju ili pogoršanju hemoroida. Osobe sa hroničnim proljevima, kao što su one koje pate od sindroma iritabilnog creva, upalnih bolesti creva ili infekcija, suočavaju se sa još većim rizikom od trajnih oštećenja analnog tkiva i pogoršanja hemoroidalnog stanja.

Učestala iritacija i analna higijena

Jedan od najvećih problema kod proliva i hemoroida je učestala potreba za čišćenjem analnog područja. Često brisanje toalet papirom, posebno onim grubim ili parfimisanim, dodatno iritira kožu oko analnog otvora. Kod osoba sa spoljnim hemoroidima, ovo može izazvati upalu, svrab i bol. Ako se higijena ne održava pravilno, retka stolica može izazvati infekcije analnog područja, dodatno pogoršavajući stanje.

Preporučuje se izbegavanje klasičnog toalet papira i korišćenje vlažnih maramica bez alkohola i parfema, ili još bolje, pranje analnog područja mlakom vodom nakon svake stolice. Pravilna higijena smanjuje rizik od infekcije i iritacije, ali treba biti pažljiv da se koža nežno osuši tapkanjem mekanim peškirom, jer trljanje može dodatno oštetiti već oslabljeno tkivo.

Hemoroidi izazvani hroničnim proljevima

Kod osoba koje pate od hroničnog proliva, rizik od razvoja hemoroida je značajno veći. Hronični prolivi mogu biti posledica raznih stanja, uključujući infekcije, netoleranciju na hranu, sindrom iritabilnog creva ili upalne bolesti creva poput Kronove bolesti i ulceroznog kolitisa. Kod ovih pacijenata, ponavljajuće epizode proliva izazivaju konstantan stres na analne vene, čime se hemoroidi pogoršavaju ili se razvijaju u težem obliku.

Pored toga, hronični prolivi često dovode do nedostatka važnih hranljivih materija u organizmu, što može dodatno oslabiti strukturu vena. Nedostatak vitamina C, na primer, utiče na elastičnost krvnih sudova, čineći ih podložnijim pucanju i oticanju. Hronični prolivi takođe često izazivaju upale u crevima, što se prenosi i na analno područje, dodatno otežavajući stanje.

Prirodne metode za ublažavanje simptoma hemoroida kod proliva

Lečenje hemoroida kod osoba koje pate od proliva zahteva fokus na dva aspekta: kontrolu proliva i direktno ublažavanje simptoma hemoroida. Prirodne metode su često prvi izbor jer su sigurne, efikasne i ne izazivaju dodatne komplikacije.

1. Ishrana bogata vlaknima i probioticima
   Iako se vlakna obično preporučuju za zatvor, ona su korisna i kod regulacije proliva. Vlakna pomažu u formiranju čvršće stolice i smanjuju učestalost pražnjenja creva. Konzumacija hrane bogate vlaknima, poput ovsene kaše, banana, pirinča i šargarepe, može pomoći u kontroli proliva. Probiotici, koji se nalaze u jogurtu i fermentisanim namirnicama, mogu obnoviti crevnu floru i smanjiti iritaciju sluzokože creva.
2. Hidratacija
   

   

   Kod proliva je ključna adekvatna hidratacija, jer telo gubi velike količine tečnosti. Pijenje vode, čajeva bez kofeina i prirodnih rastvora za rehidrataciju pomaže u održavanju elastičnosti vena i smanjuje rizik od dodatnih komplikacija.

3. Biljne kupke i oblozi
   Topla kupka sa dodatkom kamilice, nevena ili lavande može smiriti upalu hemoroida i smanjiti bol. Ove biljke imaju protivupalna i umirujuća svojstva, što ih čini idealnim za tretiranje hemoroida izazvanih proljevima. Takođe, oblozi natopljeni čajem od kamilice mogu se primeniti direktno na zahvaćeno područje kako bi se ublažila iritacija.
4. Aloe vera gel i kokosovo ulje
   Nanošenje aloe vera gela ili kokosovog ulja na spoljne hemoroide može pomoći u smirivanju iritacije i regeneraciji oštećenog tkiva. Ova prirodna sredstva deluju kao lubrikant i smanjuju trenje tokom stolice, čime se sprečava dodatno pogoršanje simptoma.
5. Kontrola stresa
   Stres je čest uzrok funkcionalnih poremećaja creva, uključujući proliv. Tehnike opuštanja poput joge, meditacije ili dubokog disanja mogu pomoći u smanjenju stresa i regulaciji rada creva.

Medicinska pomoć kod komplikacija

U slučajevima kada su proliv i hemoroidi dugotrajni ili se simptomi pogoršavaju, potrebno je obratiti se lekaru. Kronični proliv može biti znak ozbiljnijih stanja, poput upalnih bolesti creva ili infekcija, koje zahtevaju specifičnu terapiju. Lekar može prepisati lokalne kreme ili čepiće za ublažavanje simptoma hemoroida, dok će za kontrolu proliva možda biti potrebni probiotici, antimikrobni lekovi ili dijetalne preporuke.

Zaključak

Retka stolica, iako često zanemarena kao uzrok hemoroida, može značajno doprineti njihovom razvoju i pogoršanju. Kod osoba koje pate od proliva, pravilna higijena, adekvatna ishrana, hidratacija i prirodni tretmani mogu pomoći u smanjenju iritacije i otoka hemoroida. Međutim, ako su simptomi hronični ili se pogoršavaju, neophodna je medicinska pomoć kako bi se sprečile komplikacije i obezbedilo adekvatno lečenje.